της Εύας Τομαρά / ΚαθημερινήΈνα πείραμα από τους ψυχολόγους Kenneth και Mamie Clark που σκιαγραφεί τα θεμέλια του ρατσισμού, αποδεικνύει ότι η ρατσιστική αντίληψη μπορεί να καλλιεργηθεί και εδραιωθεί στην καρδιά και το μυαλό ενός αθώου μικρού παιδιού.
Το πείραμα παρουσιάζει την διαπίστωση πως από πολύ μικρή ηλικία αρχίζουμε όχι μόνο να βιώνουμε τον ρατσισμό, αλλά και να τον οικειοποιούμαστε. Συγκεκριμένες αντιλήψεις ενσωματώνονται και εξελίσσονται ως φυσική κριτική τοποθέτηση και όχι ως ρατσιστική ιδεολογία.
Οι Αφροαμερικάνοι ψυχολόγοι Kenneth και Mamie Clark ήταν γνωστοί για τα πειράματά τους την δεκαετία του 1930-1940 στα οποία χρησιμοποιούσαν κούκλες στα πλαίσια του ευρύτερου επιστημονικού ενδιαφέροντός τους για τη μελέτη των απόψεων των παιδιών σχετικά με τη φυλή.
Το εν λόγω βίντεο γυρίστηκε στο Μεξικό στα πλαίσια της αντιρατσιστικής καμπάνιας «Ρατσισμός στο Μεξικό» και είναι μια ρεπλίκα του πειράματος του ζεύγους Clark.
Κατά την διάρκεια του πειράματος τα παιδιά εκτίθενται στην θέαση δυο ίδιων κούκλων. Μοναδική διαφορά στην σχεδίαση ήταν το χρώμα του δέρματος της κάθε κούκλας, καθώς η μία είναι λευκή και η άλλη μαύρη. Τα παιδιά καλούνται να απαντήσουν σε διευκρινιστικές ερωτήσεις, σχετικά με την προτίμησή τους. Ποια κούκλα τους αρέσει πιο πολύ, ποια πιστεύουν ότι είναι η καλή, ποια η κακή και ποια πιστεύουν ότι τους μοιάζει, είναι μόνο μερικές από τις χαρακτηριστικές ερωτήσεις στις οποίες καλούνται να απαντήσουν.
Στο βίντεο αποτυπώνονται οι δημοφιλέστερες απαντήσεις που έδωσαν τα παιδιά κατά την συνέντευξή τους. Το πείραμα διεξήχθη σε περιβάλλον εμπιστοσύνης και μετά από την συγκατάθεση των γονέων, οι οποίοι αναγνώρισαν την σημασία της εκστρατείας ενημέρωσης για το φαινόμενο του ρατσισμού που παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις στις μέρες μας.
Τα αποτελέσματα της τελευταίας έρευνας, που τοποθετείται μετά την εκλογή του Ομπάμα στην Αμερική, παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, καθώς παρατηρείται μερική αλλαγή στις τοποθετήσεις των παιδιών εν συγκρίσει με παλαιότερες εκδοχές του ίδιου πειράματος. Για παράδειγμα, το 2005 αρκετά έγχρωμα παιδιά είπαν ότι τους μοιάζει η λευκή κούκλα, ενώ το 2009 το 88% έδειξε τη μαύρη.
Για την ιστορία, το έργο των Clark συνέβαλε στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ το 1954, στην οποία προσδιορίζεται πως ο de jure φυλετικός διαχωρισμός στη δημόσια εκπαίδευση ήταν αντισυνταγματικός.
