H Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ) ήταν οργάνωση νέων που ιδρύθηκε κατά τη διάρκεια της Κατοχής, στις 23 Φεβρουαρίου 1943 και ήταν μέλος του ΕΑΜ. Υπήρξε η μεγαλύτερη οργάνωση νεολαίας της χώρας με 630.000 οργανωμένα μέλη. Οι αγώνες
της αποτέλεσαν και αποτελούν μια τεράστια παρακαταθήκη
για τη νεολαία. Ιδρύθηκε από αντιπροσώπους πολιτικών και αντιστασιακών οργανώσεων νέων της εποχής* οι οποίοι αποφάσισαν τη διάλυση όλων των οργανώσεων αυτών και συγχώνευσή τους στην ΕΠΟΝ.
1. Σήμερα 23 Φλεβάρη 1943 συνήλθε στην Αθήνα Πανελλαδική Σύσκεψη στην οποία πήραν μέρος:
α)
Οι αντιπροσωπείες εθνικών οργανώσεων Νέων: «Αγροτικής Νεολαίας
Ελλάδος», «Ενιαίας Εθνικοαπελευθερωτικής Εργατοϋπαλληλικής Νεολαίας»,
«Ενιαίας Μαθητικής Νεολαίας», «Ένωσης Νέων Αγωνιστών Ρούμελης»,
«Θεσσαλικού Ιερού Λόχου», «Λαϊκής Επαναστατικής Νεολαίας», «Λεύτερης
Νέας», «Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδος», «Σοσιαλιστικής
Επαναστατικής Πρωτοπορίας Ελλάδος», «Φιλικής Εταιρείας Νέων».
β) Αντιπροσωπεία του ΕΑΜΝ Μακεδονίας, Πελοποννήσου και τα μέλη της ΚΕ του ΕΑΜΝ.
γ) Αντιπροσωπεία του Εθνικού Συμβουλίου των φίλων της νέας γενιάς.
2.
Η σύσκεψη συνήλθε με την πρωτοβουλία της Κ.Ε. του ΕΑΜΝ και με σκοπό
ίδρυσης Ενιαίας Πανελλαδικής οργάνωσης της νέας γενιάς. Η σύσκεψη
ομόφωνα απεφάσισε την ίδρυση της ενιαίας οργάνωσης με τον τίτλο Ενιαία
Πανελλαδική Οργάνωση Νέων (ΕΠΟΝ) και με έδρα την Αθήνα.
3.
Η ίδρυση της ΕΠΟΝ πραγματοποιείται με την διάλυση και συγχώνευση όλων
των οργανώσεων που υπογράφουν αυτό το ιδρυτικό. Με την υπογραφή αυτού
του ιδρυτικού, όλες οι παραπάνω οργανώσεις παύουν να υφίστανται και
αυτόματα οι δυνάμεις, τα τεχνικά, οικονομικά κ.λπ. μέσα περνούν στην
ΕΠΟΝ. Αυτός ο όρος αφορά και την Κ.Ε. του ΕΑΜΝ και τις ιδιαίτερες
δυνάμεις του που είναι συγκροτημένες σε ομάδες του.
4.
Η Πανελλαδική σύσκεψη απεφάσισε ομόφωνα την εκλογή προσωρινού Κεντρικού
Συμβουλίου και του έδωσε την εντολή να διευθύνει την ΕΠΟΝ ώσπου να
συνέλθει Πανελλαδική Συνδιάσκεψη ή Συνέδριο της ΕΠΟΝ που θα εκλέξει το
νόμιμο συμβούλιο. Ως την σύγκληση συνδιάσκεψης ή συνεδρίου το προσωρινό
Κεντρικό Συμβούλιο θα διευθύνει την ΕΠΟΝ.
5.
Η Πανελλαδική σύσκεψη εκλέγει 3μελή επιτροπή επεξεργασίας καταστατικού
της ΕΠΟΝ. Το καταστατικό αμέσως μετά την έγκριση του απ’ το Προεδρείο
του Προσωρινού Κεντρικού Συμβουλίου μπαίνει σε εφαρμογή. Η τελική
έγκριση του καταστατικού θα γίνει από την πρώτη Πανελλαδική Συνδιάσκεψη ή
Συνέδριο της ΕΠΟΝ.
6. Οι βασικοί σκοποί που πρέπει να περιέχονται στο καταστατικό της ΕΠΟΝ είναι:
α) Η εθνική απελευθέρωση με βάση την ακεραιότητα της Ελλάδας.
β)
Η εξόντωση του φασισμού τώρα και στο μέλλον, και με οποιανδήποτε μορφή
και αν παρουσιαστεί. Αποκατάσταση της λαϊκής κυριαρχίας έτσι που όλες οι
εξουσίες να απορρέουν από την κυρίαρχη θέληση του λαού και της νέας
γενιάς.
γ)
Η καταπολέμηση των ιμπεριαλιστικών πολέμων και η υπεράσπιση της ειρήνης
με βάση την αρχή της αυτοδιάθεσης των λαών και της αδερφικής
συνεργασίας όλων των λαών και των νεολαιών και ειδικά της Βαλκανικής.
δ)
Η υπεράσπιση των οικονομικών, πολιτικών, εκπολιτιστικών και μορφωτικών
δικαιωμάτων και επιδιώξεων της νέας γενιάς. Γενικά πρέπει να καθορίζεται
στο καταστατικό ότι η ΕΠΟΝ είναι οργάνωση εθνικοαπελευθερωτική,
αντιφασιστική-προοδευτική, αντιπολεμική-φιλειρηνική.
ε) Αποφασίζεται η έκδοση δημοσιογραφικού κεντρικού οργάνου με τίτλο «Νέα Γενιά».
στ)
Η Πανελλαδική σύσκεψη αποφασίζει και αναθέτει στο Προσωρινό Κεντρικό
Συμβούλιο της ΕΠΟΝ να κάνει διαπραγματεύσεις με κάθε εθνική οργάνωση
νέων που δεν θα ’χει προσχωρήσει στην ΕΠΟΝ με σκοπό να προσχωρήσει. Βάση
για διαπραγματεύσεις και για προσχώρηση στην ΕΠΟΝ, είναι οι αρχές που
περιέχει το καταστατικό της.
ζ)
Η Πανελλαδική σύσκεψη αποφασίζει την προσχώρηση της ΕΠΟΝ στο ΕΑΜ σαν
εκπρόσωπο της νέας γενιάς, με συμμετοχή αντιπροσώπου της στην Κ.Ε. του
ΕΑΜ.
Αθήναι, 23 Φλεβάρη 1943
* (Αγροτική Νεολαία Ελλάδος, Ενιαία Εθνικοαπελευθερωτική Εργατοϋπαλληλική Νεολαία, Ενιαία Μαθητική Νεολαία, Ένωση Νέων Αγωνιστών Ρούμελης, Θεσσαλικός Ιερός Λόχος, Λαϊκή Επαναστατική Νεολαία, Λεύτερη Νέα, Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδος, Σοσιαλιστική Επαναστατική Πρωτοπορία Ελλάδος, Φιλικής Εταιρεία Νέων, το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο Νέων ΕΑΜΝ Μακεδονίας, Πελοποννήσου και το Εθνικό Συμβούλιο των φίλων της νέας γενιάς)
