Η
πρόσφατη (16/4/2013) απόφαση του Περιφερειάρχη κ. Καλογερόπουλου για την
μετεγκατάσταση του καταυλισμού των τσιγγάνων στο οικόπεδο ιδιοκτησίας
της Κρατικής Εταιρείας του Δημοσίου (ΚΕΔ), στην οδό Λευκωσίας και
Σαρανταπόρου στο Κάτω Χαλάνδρι, αποτελεί ένα ακόμη επεισόδιο στο
σήριαλ της απομάκρυνσης του καταυλισμού των τσιγγάνων από το χώρο που
ήδη διαμένουν τις τελευταίες δεκαετίες.
Οι τσιγγάνοι
Αποτελεί συνέχεια της αδιαφορίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων (δήμος, περιφέρεια, κυβέρνηση) να δοθεί μία βιώσιμη και πολιτισμένη λύση στο
δράμα δεκάδων οικογενειών (δημοτών της πόλης στην πλειοψηφία τους) που
διαβιούν κάτω από πραγματικά πρωτόγονες και άθλιες συνθήκες. Έτσι, παρά
το σκάνδαλο των 911.000 ευρώ για τον «καθαρισμό του καταυλισμού» από το
δήμο και την εμπλοκή της διαδικασίας δανειοδότησής τους (σε σημείο που
κανείς αρμόδιος να μην γνωρίζει που κατέληξε), με πρόσχημα πάλι τους
τσιγγάνους, εξυφαίνονται νέα σχέδια ενάντια στους ίδιους αλλά και στους
κατοίκους της περιοχής.
Το οικόπεδο
Στο
χώρο των τριάντα στρεμμάτων ιδιοκτησίας της ΚΕΔ έχει αποφασιστεί η
μετεγκατάσταση του υπουργείου Οικονομικών. Το μεγαθήριο των 55.000 τμ θα κατασκεύαζαν ιδιώτες με τη μέθοδο των ΣΔΙΤ και θα το υπενοικίαζαν στο δημόσιο.
Η
μεταφορά του υπουργείου Οικονομικών και η οικοδόμηση ενός από τους
τελευταίους ελευθέρους χώρους της πόλης, μεταφορά που η προηγούμενη
διοίκηση Ζαφειρόπουλου δεν δίστασε να χαρακτηρίσει ως «ανάπλαση της
περιοχής», αντιμετώπισε την καθολική αντίσταση των
κατοίκων της πόλης, που διεκδικούν να παραμείνει σαν χώρος πρασίνου και
αθλητισμού, αφού άλλωστε και σήμερα, σε τμήμα του, στεγάζονται
αθλητικές εγκαταστάσεις.
Σήμερα
το συγκεκριμένο οικόπεδο περιλαμβάνεται στα υπό εκποίηση ακίνητα που
έχουν περιέλθει στο ΤΑΙΠΕΔ, δηλαδή στο ταμείο αξιοποίησης δημόσιας
περιουσίας μέσω του οποίου θα συντελεστεί η εκποίηση της δημόσιας
περιουσίας για την αποπληρωμή των διεθνών τοκογλύφων.
Η απόφαση της Περιφέρειας
Σύμφωνα
με όσα αναφέρονται στην απόφαση, η εκτέλεσή της συνδέεται άμεσα με την
ολοκλήρωση των απαραίτητων ενεργειών που περιγράφονται στο παράρτημά της
«και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της». Μια απλή ανάγνωση των έξι
προαπαιτούμενωνσημείων γεννά σοβαρά ερωτηματικά.
Μπορεί
η περιφέρεια να πάρει απόφαση για την μεταστέγαση ενός καταυλισμού
εφόσον σήμερα δεν γνωρίζει ούτε τον αριθμό των οικημάτων, ούτε πόσοι
διαμένουν σε αυτά, (όπως ευθέως αναγνωρίζεται στο σημείο 1 του
παραρτήματος με την σχεδιαζόμενη καταγραφή οικημάτων και οικογενειών),
ούτε βεβαίως εάν χωρούν στο συγκεκριμένο χώρο;
Πόσο
αξιόπιστη μπορεί να είναι μια απόφαση που θα αναζητήσει εκ των υστέρων
τις ανύπαρκτες σήμερα υγειονομικές προϋποθέσεις εγκατάστασης; (βλέπε
φωτισμό, ύδρευση, αποχωρητήρια στο σημείο 2 του παραρτήματος)
Πόσο
εφικτή είναι μια τέτοια λύση που θα αναζητήσει εκ των υστέρων
χρηματοδότηση ενός μη κοστολογημένου έως σήμερα και ανύπαρκτου όπως
ομολογείται τεχνικού σχεδίου; (σημεία 4 και 5 του παραρτήματος)
Είναι
δυνατόν να εγκατασταθούν οικίσκοι και να γίνουν έργα υποδομών σε ένα
οικόπεδο που ήδη οδεύει προς πώληση; (σημείο 3 του παραρτήματος)
Με
ποια κριτήρια θα ξοδευτούν πάλι χρήματα (δεν φτάνουν τα 911.000 ευρώ, η
υπόθεση των οποίων ήδη διερευνάται δικαστικά;) αφού η λύση θα είναι
προσωρινή όπως ομολογείται και στην ίδια την απόφαση;
Ο στόχος
Ο
στόχος αυτής της απόφασης είναι προφανής. Η απώλεια ενός ακόμα
ελεύθερου χώρου της πόλης και το ξεπούλημά του σε ιδιώτες γίνεται
προσπάθεια να μετατραπεί σε εσωτερική αντίθεση της τοπικής κοινωνίας, με
τον χωρισμό της σε υποστηρικτές και πολέμιους των ρομά. Μία στρατηγική
που κατά κόρον ακολούθησε η δημοτική μας αρχή τα τελευταία χρόνια
υποδαυλίζοντας συνεχείς αντιπαραθέσεις μεταξύ κατοίκων, ιδιοκτητών και
τσιγγάνων, ανατινάζοντας συστηματικά οποιαδήποτε προσπάθεια συνεννόησης
και εξεύρεσης μιας ανθρωπιστικής και κοινωνικά βιώσιμης λύσης.
Ταυτόχρονα κάποιοι ελπίζουν ότι ο κίνδυνος για περαιτέρω υποβάθμιση της
περιοχής –αφού τα προαπαιτούμενα μέτρα μετεγκατάστασης είναι αμφίβολο
εάν θα υλοποιηθούν – θα οδηγήσει αδιαμαρτύρητα στην αποδοχή της όποιας
εκποίησης.
Η θέση μας
Για
άλλη μία φορά η συστηματική άρνηση της δημοτικής μας αρχής να
αναγνωρίσει την πραγματικότητα και να εργαστεί με συστηματικό τρόπο για
μια λύση έξω από την λογική του γκέτο και της απλής κατεδάφισης και
μεταφοράς του καταυλισμού αποδεικνύεται αδιέξοδη. Την ώρα που δήμαρχοι
και κράτος, διαχρονικά, ακολουθούσαν την πεπατημένη οδό της μετάθεσης
του προβλήματος, του εμπορίου ψήφων, αδειών και συνειδήσεων, των
ανύπαρκτων έργων εκατομμυρίων για χωματουργικά και μπάζα, εμείς κάναμε
προτάσεις αντιμετωπίζοντας την αδιαφορία και τον χλευασμό.
Θα
ήταν σε αυτό το σημείο οι σχέσεις κατοίκων και τσιγγάνων εάν στο
παρελθόν είχαν εισακουσθεί οι προτάσεις μας για αξιοποίηση των
κοινοτικών κονδυλίων για την στέγαση, την εκπαίδευση και την
επαγγελματική τους αποκατάστασή; Για τη δημιουργία ιατροκοινωνικού
κέντρου για τους τσιγγάνους, όπως έκαναν άλλοι δήμοι, για τοπικό
παράρτημα του συμβουλευτικού κέντρου προληπτικής ιατρικής του δήμου,
για συστηματικές πρωτοβουλίες ενίσχυσης διάφορων κοινωνικών θεσμών
αλληλεγγύης και αρμονικής συμβίωσης με την γειτονιά;
Δεν
θα είχαν γίνει βήματα για την απελευθέρωση των ιδιοκτητών από την
ιδιότυπη ομηρία τους και για την οριστική εγκατάλειψη του καταυλισμού,
εάν είχαν εισακουστεί οι προτάσεις μας είτε για αγορά χώρου από τον
δήμο, είτε για αξιοποίηση της δημοτικής τράπεζας γης στα πλαίσια της
ένταξης της περιοχής στο σχέδιο πόλης, ή ακόμη και την χρήση του
εργαλείου του αστικού αναδασμού και της κήρυξης ζώνης ενεργού
πολεοδομίας προς εξεύρεση των κατάλληλων εκτάσεων ή για κεντρική
δημοτική διαχείριση των περίφημων δανείων που τελικά με ευθύνη του
κράτους ουδέποτε εκταμιεύθηκαν;
Γιατί
αρνούνται όλοι να συζητήσουν για την αξιοποίηση των προβλέψεων του
δημοτικού κώδικα(νόμος 3463/06) και ειδικά των άρθρων 187 (περί
εκποίησης οικοπέδων σε άστεγους δημότες) και 188 περί ανέγερσης
κατοικιών και παραχώρησης της χρήσης σε αστέγους;
Οι
χαμένες ευκαιρίες του παρελθόντος δεν μπορούν όμως να αποτελούν άλλοθι
για την αδράνεια του σήμερα, πολύ δε περισσότερο για ύποπτους
σχεδιασμούς.
Η
διαχρονική ομηρία, τσιγγάνων, περιοίκων και ιδιοκτητών πρέπει να λυθεί
με δικαιοσύνη και ευθύνη της πολιτείας, χωρίς βία και δημιουργία
τετελεσμένων. Για αυτό και πρέπει άμεσα να ανακληθεί η απόφαση για
κατεδάφιση του καταυλισμού στις 14/5. Ρατσιστικά πογκρόμ ενάντια σε
παιδιά και γέρους στο Χαλάνδρι το 2013 δεν μπορούν να γίνουν ανεκτά. Η
μετεγκατάσταση σε χώρο αξιοπρεπή, από άποψη υποδομών και συνθηκών ζωής
μπορεί να γίνει εφόσον άλλωστε και οι ίδιοι το επιθυμούν, όχι όμως σε
δημόσιο χώρο πρασίνου και αθλητισμού που τόσο ανάγκη έχει η πόλη και οι
κάτοικοί της.