Η πολυσυζητημένη, το τελευταίο διάστημα, απόφαση του Υπουργείου Παιδείας (Φ12/657/70691/Δ1) της 26/04/16 όπως είναι φυσικό, απασχόλησε και την Ένωση και τους Συλλόγους Γονέων της Αγίας Παρασκευής. Συζητώντας και αναλύοντας την ΥΑ, καταλήξαμε, ότι όπως κάθε νέο εγχείρημα, έχει τα θετικά του και τα αρνητικά του. Υπογραμμίζουμε τις βασικότερες αλλαγές ως εξής:
Η προσπάθεια εφαρμογής ενός ενιαίου τύπου σχολείου σε όλα τα δημοτικά της επικράτειας (λειτουργικότητας από 4/θέσια και άνω) και η κατάργηση της πολυσπερμίας των διαφορετικών τύπων δημοτικών σχολείων κρίνεται, επί της αρχής, ως θετική και αναγκαία και καλύπτει ένα πάγιο αίτημα του γονεικού κινήματος. Βάση του ενιαίου αυτού τύπου, αποτελεί το πρόγραμμα των ΕΑΕΠ, τόσο όσο προς τα διδακτικά αντικείμενα, όσο και ως προς τη φιλοσοφία υλοποίησης του προγράμματος, με κύριο γνώμονα, τις «διαθεσιμότητες» και τη «συμπλήρωση ωρών» με β΄αναθέσεις των εκπαιδευτικών και όχι με γνώμονα, όπως θα άρμοζε, στις πραγματικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών και τη σωστή λειτουργία των σχολείων.
Πρωινή ζωνη (7:00-8:00):
Η απόφαση προβλέπει την πλήρη κατάργησή της. Αυτή η ζώνη λειτουργούσε πάντα προβληματικά και ελλειμματικά, αλλά όμως κάλυπτε, κάποιες σοβαρές κοινωνικές ανάγκες. Το υπουργείο θα πρέπει να αποσύρει την κατάργησή της και να επανεξετάσει άμεσα αυτό το θέμα.
Ημερήσιο πρόγραμμα (8:00-13:15):
Στο ενιαίο πλέον δημοτικό εφαρμόζεται περικομμένο κατά 1 διδακτική ώρα την ημέρα, το πρόγραμμα των ΕΑΕΠ, ενώ αντίστοιχα προσαυξάνεται κατά 1 ώρα το πρόγραμμα των Α +Β τάξεων των υπολοίπων τύπων σχολείων.
Όλα τα παιδιά, όλων των τάξεων, θα ολοκληρώνουν τα μαθήματά τους στις 13:15.
Δεύτερη ξένη γλώσσα στις Ε΄& ΣT΄Δημοτικού (Γαλλικά – Γερμανικά):
Άμεσα πρέπει να αποσυρθεί και να επανεξεταστεί το 5ο σημείο της ΥΑ που αφορά στη δεύτερη ξένη γλώσσα:
•Στο α’ εδάφιο αναφέρει ρητά « Οι μαθητές διδάσκονται ως 2η ξένη γλώσσα όποια από τις δυο (Γαλλικά-Γερμανικά) έχει την πλειοψηφία των δηλώσεων προτίμησης σε επίπεδο τμήματος, όπως αυτή διαμορφώνεται μετά τις δηλώσεις των μαθητών που θα φοιτήσουν κατά το επόμενο σχολικό έτος στην Ε΄ τάξη. Σε περίπτωση ισοψηφίας στις προτιμήσεις των μαθητών του τμήματος, διδάσκεται ως 2η ξένη γλώσσα αυτή για την οποία υπάρχουν διαθέσιμες διδακτικές ώρες σε επίπεδο οικείας Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Δεν επιτρέπεται αλλαγή τμήματος μαθητών λόγω διαφορετικής προτίμησης σε σχέση με τη 2η ξένη γλώσσα που πλειοψήφησε και διδάσκεται στο τμήμα τους.»
•Στο β’ εδάφιο αναφέρει «…Αν μέχρι την 1η Οκτωβρίου κάθε σχολικού έτους δεν έχει καλυφθεί η θέση εκπαιδευτικού της ξένης γλώσσας που επιλέχθηκε από τις δηλώσεις προτίμησης, τότε οι μαθητές διδάσκονται την ξένη γλώσσα για την οποία υπάρχουν διαθέσιμες διδακτικές ώρες σε επίπεδο οικείας Δ/νσης Α΄βάθμιας Εκπαίδευσης».
Με την απόφαση αυτή καταργείται το το δικαίωμα, στους μαθητές του Δημοτικού να επιλέξουν τη Δεύτερη Ξένη Γλώσσα που επιθυμούν να διδαχθούν και τους αναγκάζει ανάλογα με το τμήμα που φοιτούν να ακολουθήσουν την άποψη της πλειοψηφίας. Έτσι το κάθε τμήμα θα είναι γαλλόφωνο ή γερμανόφωνο.
Το ερώτημα είναι: θέλει το δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα να μάθει στα παιδιά μας γράμματα και μέσα σ’ αυτά και ξένες γλώσσες;
Συνέπειες αυτής της διάταξης της Υπουργικής Απόφασης είναι:
•Η επιβολή της 2ης ξένης γλώσσας και όχι η επιλογή που αποτελεί βασικό κίνητρο μάθησης.
•Πολλά παιδιά θα αναγκάζονται πλέον να μάθουν μια γλώσσα που δεν τους αρέσει. Θα χάσουν κάθε ενδιαφέρον για τις ξένες γλώσσες, με αποτέλεσμα, με αυτήν την «καινοτομία» να: Απαξιώνεται ο δάσκαλος, το μάθημα και το Δημόσιο Σχολείο.
•Η επιβολή μίας ξένης γλώσσας για τα 2 χρόνια του δημοτικού δεν έχει κανένα νόημα, αφού στο γυμνάσιο η ξένη γλώσσα μπορεί να είναι διαφορετική καθώς ορίζεται ανάλογα με τις οργανικές θέσεις κάθε σχολείου. Δεν είναι λοιπόν σίγουρο ότι στο γυμνάσιο οι μαθητές θα συνεχίσουν με την ίδια γλώσσα. Έτσι η εκπαίδευση παύει να έχει ενιαίο χαρακτήρα και η διετής εκπαίδευση σε μια ξένη γλώσσα μπορεί να αποδειχθεί άχρηστη.
Ένα σοβαρό σύστημα εκπαίδευσης, δεν μπορεί να λειτουργεί στη βάση των «διαθέσιμων» διδακτικών ωρών, που μπορεί να οδηγήσει τελικά στο φαινόμενο να ξεκινάνε τα παιδιά στην Ε΄Δημοτικού με μια γλώσσα και να καταλήγουν στη ΣΤ΄Δημοτικού με κάποια άλλη, ανάλογα τις διαθεσιμότητες!
Ολοήμερο (13:15 – 16:00):
Θετικό σημείο είναι η διεύρυνση της μελέτης σε όλες τις τάξεις. Προβλέπεται 1 ώρα μελέτης με δάσκαλο για όλες τις τάξεις (στα ΕΑΕΠ προβλεπόταν ώρα μελέτης μόνο για την Α΄& Β΄ Δημοτικού ενώ στα κλασικά μόνο εάν υπήρχε στο ολοήμερο διαθέσιμος δάσκαλος με τη γνωστή μέθοδο της «διαθεσιμότητας»).
Αρνητικό είναι το γεγονός, ότι δεν θα υπάρχει ένας υπεύθυνος ολοήμερου αλλά κάθε ημέρα διαφορετικός (που θα προκύπτει βάσει των ωρών που θα πρέπει να συμπληρώνει ο κάθε εκπαιδευτικός). Θεωρούμε απαραίτητη την αποκλειστική ευθύνη του ολοήμερου από έναν εκπαιδευτικό ο οποίος θα λειτουργεί αντίστοιχα με το διευθυντή του πρωινού. Η καθημερινή εναλλαγή ελλοχεύει κινδύνους τόσο για τη λειτουργία του, όσο και για τα ίδια τα παιδιά μας.
Η δεύτερη ώρα του ολοήμερου θα οργανώνεται σε κάθε σχολείο « … ύστερα από εισήγηση του/της Δ/ντή-Δ/ντριας της σχολικής μονάδας, συνυπολογίζοντας τα ενδιαφέροντα των μαθητών, την υλικοτεχνική υποδομή της σχολικής μονάδας καθώς και το υπάρχον εκπαιδευτικό προσωπικό». Η δεύτερη διδακτική ώρα των ολοήμερων δηλαδή, παραμένει στο πλαίσιο που προέβλεπε το ΕΑΕΠ. Η εμπειρία της λειτουργίας των ΕΑΕΠ μας δηλώνει ότι το πρόγραμμα των ολοήμερων θα συνεχίσει να συμπληρώνεται με τη συνήθη πρακτική των τελευταίων χρόνων, των διαθέσιμων ωρών, αν δεν υπάρξει πλήρης και μόνιμη στελέχωση των σχολείων από δασκάλους και ειδικότητες.
Μείζον θέμα προκύπτει από την προυπόθεση των δύο εργαζόμενων γονέων για την εγγραφή των μαθητών στο ολοήμερο στα 6/θέσια και άνω, οι οποίοι θα πρέπει να προσκομίζουν αντίστοιχες βεβαιώσεις εργοδότη, με διαφαινόμενη εξαίρεση από αυτό των πολύτεκνων και μονογονεικών οικογενειών. (Το κριτήριο των 2 εργαζόμενων γονέων υπήρχε για την εγγραφή των μαθητών στο ολοήμερο που φοιτούσαν στα κλασικά δημοτικά, ενώ στα ΕΑΕΠ απλώς δινόταν προτεραιότητα).
Με την προϋπόθεση αυτή όμως, που δεν περιλαμβάνει κανενός είδους παιδαγωγικό/εκπαιδευτικό κριτήριο:
•Δεν θα μπορεί να κάνει χρήση του ολοήμερου ένα παιδί που ο ένας γονιός είναι εργαζόμενος,
•ένα παιδί που προέρχεται από φτωχή μορφωτικά οικογένεια με άνεργους γονείς ή ένα παιδί μεταναστών που αδυνατούν να το βοηθήσουν στη μελέτη,
•ένα παιδί που οι γονείς του είναι περιστασιακά εργαζόμενοι κ.α.
Με αυτή την διάταξη το Ολοήμερο σχολείο χάνει την ουσιαστικότητα του και μετατρέπεται σε «σχολείο-πάρκινγκ».
Το ολοήμερο σχολείο αλλά και γενικότερα το σχολείο ΔΕΝ πρέπει να ορίζεται και να κρίνεται με την οικονομική/εργασιακή κατάσταση των γονέων. Το Δημόσιο σχολείο πρέπει να καλύπτει εκπαιδευτικές και παιδαγωγικές ανάγκες των μαθητών και να «χτίζεται» με ένα και μόνο κριτήριο: την Παιδεία και τους τρόπους αναβάθμισης αυτής.
Συμπερασματικά :
•Επί της αρχής, η κατάργηση πολλαπλών τύπων δημοτικών σχολείων και η δημιουργία ενός ενιαίου τύπου δημοτικού σχολείου που θα προσφέρει ίσες ευκαιρίες και γνωστικά αντικείμενα σε όλα τα παιδιά, κρίνεται ως θετική και αναγκαία.
•Το πρόγραμμα των σχολείων πρέπει να υλοποιείται βάσει εκπαιδευτικών και παιδαγωγικών κριτηρίων και να μην «μπαλώνεται» με ότι περισσεύει από ώρες εκπαιδευτικών στις δ/νσεις του υπουργείου. Ειδικά για τους εκπαιδευτικούς των ειδικοτήτων που τα τελευταία χρόνια καλύπτονταν οι θέσεις της Β’θμιας, θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρχει παιδαγωγική επιμόρφωση λόγω των ευαίσθητων ηλικιών των μαθητών του δημοτικού.
•Λυπηρό ότι η συγκεκριμένη απόφαση δεν εμβαθύνει στο περιεχόμενο των σπουδών αλλά μόνο σε προσθαφαιρέσεις ωρών. Πρέπει να επανεξεταστεί το εκπαιδευτικό περιεχόμενο σπουδών, ο τρόπος διδασκαλίας και η κατανομή ωρών και αντικειμένων ώστε η μελέτη να ολοκληρώνεται στο σχολείο.
•Το πρόγραμμα των σχολείων (ημερήσιου και ολοήμερου προγράμματος) πρέπει να αρχίζει την επόμενη ημέρα του αγιασμού, με όλους τους εκπαιδευτικούς (δασκάλους/ειδικότητες/βοηθητικό προσωπικό) στη θέση τους. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να γίνουν άμεσα προσλήψεις και επαρκής στελέχωση όλων των σχολείων με βάση τις πραγματικές ανάγκες τους.
•Η προυπόθεση των δύο εργαζόμενων γονέων για την εγγραφή των παιδιών στο ολοήμερο καθώς και η κατάργηση της πρωινής ζώνης πρέπει να ΑΠΟΣΥΡΘΟΥΝ ΑΜΕΣΑ από το Υπουργείο.
•Η διδασκαλία της δεύτερης ξένης γλώσσας πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί επιλογή του μαθητή και όχι να διδάσκεται ανάλογα με το τι επέλεξε η πλειοψηφία του τμήματος ή τι διαθεσιμότητα υπάρχει στις διευθυνσεις. Επιπλέον θα πρέπει να υπάρξει ενιαίο πρόγραμμα εκπαίδευσης των ξένων γλωσσών τέτοιο ώστε να μπορεί ο μαθητής του δημόσιου σχολείου να πάρει την απαιτούμενη πιστοποίηση π.χ. για τα αγγλικά στη Γ’ Γυμνασίου ενώ για τη δεύτερη ξένη γλώσσα της επιλογής του στη Β’ Λυκείου, χωρίς να χρειάζεται να πάει φροντιστήριο
•Τελικά, το πολλά υποσχόμενο ΕΑΕΠ περικόπτεται κατά μία ώρα στο ημερήσιο πρόγραμμα του και εφαρμόζεται στο σύνολο της επικράτειας. Το ΕΑΕΠ, ένα σχολείο που δέχθηκε σφοδρή κριτική από το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας αλλά και από το γονεικό κίνημα στο ξεκίνημά του, τελικά παρέμεινε ένα σχολείο «στα χαρτιά» , μιας και ποτέ δεν κατάφερε να λειτουργήσει όπως είχε σχεδιαστεί , με το ημερήσιο πρόγραμμα να συμπληρώνεται κατά το Δεκέμβρη και το ολοήμερο ακόμα αργότερα πάντα στη λογική της διαθεσιμότητας, με τα σχολεία να μην αποκτούν την υλικοτεχνική υποδομή που το ΕΑΕΠ προέβλεπε (αίθουσες εικαστικών, μουσικής, πληροφορικής, τραπεζαρίες με φούρνους , τραπεζοκόμους κτλ ). Ένα άλλο σχολείο , με άλλο όνομα αλλά με την ίδια φιλοσοφία έρχεται να το αντικαταστήσει. Όσο η φιλοσοφία δεν αλλάζει, η επιτυχία του νέου τύπου σχολείου είναι αντίστοιχα επισφαλής.
Ως γονείς, συνδέουμε άρρηκτα την πρόοδο και την ανάπτυξη της χώρας με την πρόοδο των παιδιών μας, όχι μόνο σε ατομικό αλλά και σε κοινωνικό επίπεδο. Ως κοινωνία οφείλουμε να επενδύσουμε στην δημόσια παιδεία για να μπορούμε να ελπίζουμε για πρόοδο, ευημερία και ανάπτυξη. Τα παιδιά που τώρα είναι μαθητές είναι οι αυριανοί πολίτες αυτής της χώρας και ανάλογα με την παιδεία που τους προσφέρουμε, θα είναι και τα αποτελέσματα στην προκοπή της χώρας.
Οι γονείς, προσωπικά αλλά και συλλογικά, ονειρευόμαστε και παλεύουμε να προσφέρουμε στα παιδιά μας την καλύτερη δυνατή μόρφωση. Γι’ αυτό απαιτούμε από την πολιτεία να επενδύσει στην δημόσια και δωρεάν για όλα τα παιδιά παιδεία. Γι’ αυτό υπερασπιζόμαστε το δημόσιο σχολειό ως κοινωνικό και αδιαπραγμάτευτο αγαθό. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι, σ’ αυτήν ακριβώς την περίοδο οικονομικής κρίσης, το δημόσιο σχολείο πρέπει όχι μόνο να προστατευθεί αλλά να γίνει ο μοχλός οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής θωράκισης.
Ως Ένωση Συλλόγων Γονέων Σχολείων Αγίας Παρασκευής, υπερασπιζόμαστε και διεκδικούμε το δημόσιο σχολείο να γίνει αυτό που αξίζει στα παιδιά μας αλλά και στο μέλλον της χώρας μας.
Το Διοικητικό Συμβούλιο
Το Διοικητικό Συμβούλιο
