Αετοπούλειο - Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Δήμου Χαλανδρίου (ΟΠΙΔΗΧ)
Η Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Δήμου Χαλανδρίου (Ο.Π.Ι.ΔΗ.Χ) διοργανώνει στο Αετοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο, επιμορφωτικό σεμινάριο για τη μεθοδολογία της προφορικής ιστορίας και τις τεχνικές της συνέντευξης, η οποία αποτελεί το εργαλείο για την καταγραφή της ατομικής και συλλογικής μνήμης.
Ο σκοπός αυτής της προσπάθειας είναι η ανάδειξη της ιδιαίτερης ταυτότητας της πόλης του Χαλανδρίου μέσω της συγκέντρωσης προφορικών μαρτυριών για την ιστορία της περιοχής αλλά και η ενίσχυση των δεσμών/σχέσεων μεταξύ των κατοίκων, αφού πολλοί μοιράζονται κοινές αναμνήσεις και εμπειρίες. Ο στόχος της είναι η δημιουργία ενός Αρχείου Προφορικών Μαρτυριών, με προοπτική να αποτελέσει τη βάση για ένα Μουσείο Μνήμης για το Χαλάνδρι που θα χρησιμοποιηθεί για πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Ο σκοπός αυτής της προσπάθειας είναι η ανάδειξη της ιδιαίτερης ταυτότητας της πόλης του Χαλανδρίου μέσω της συγκέντρωσης προφορικών μαρτυριών για την ιστορία της περιοχής αλλά και η ενίσχυση των δεσμών/σχέσεων μεταξύ των κατοίκων, αφού πολλοί μοιράζονται κοινές αναμνήσεις και εμπειρίες. Ο στόχος της είναι η δημιουργία ενός Αρχείου Προφορικών Μαρτυριών, με προοπτική να αποτελέσει τη βάση για ένα Μουσείο Μνήμης για το Χαλάνδρι που θα χρησιμοποιηθεί για πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Τι είναι η Προφορική Ιστορία;
Η προφορική αφήγηση-ιστορία είναι παλιά όσο και ο λόγος και συνδέεται με την ανάγκη επικοινωνίας και την κοινωνικότητα των ανθρώπων. Μύθοι, θρύλοι, παραμύθια, ιστορίες, έφτασαν στις μέρες μας μέσω της προφορικής αφήγησης.
Σήμερα, έχει ξεκινήσει στη διεθνή κοινότητα -και στην Ελλάδα- μια προσπάθεια καταγραφής και διάσωσης της πρόσφατης ιστορίας «από τα κάτω» μέσω της προσωπικής μαρτυρίας.
Η προφορική ιστορία είναι μια «πιο δημοκρατική» ιστορία
- φέρνει στο ιστορικό προσκήνιο τους ‘απλούς’, τους ‘αφανείς’ ανθρώπους
- ζωντανεύει την ίδια την Ιστορία και διευρύνει τον ορίζοντά της
- φέρνει την Ιστορία μέσα στην κοινότητα και την συνδέει με τον ευρύτερο κοινωνικο-πολιτισμικό χώρο
- προσφέρει μια αμφισβήτηση των ‘κοινών τόπων’ της Ιστορίας
- είναι ένα μέσο ριζικού μετασχηματισμού της κοινωνικής σημασίας της Ιστορίας
- τονώνει την αξιοπρέπεια των λιγότερο προνομιούχων και προάγει τη συλλογική αυτογνωσία.
Τι θα συμβεί στο Σεμινάριο;
Στη διάρκεια του Σεμιναρίου, θα μάθουμε μεταξύ άλλων τη σημασία των προφορικών μαρτυριών, τη μέθοδο διεξαγωγής συνέντευξης καθώς και διάφορες τεχνικές της, ενώ το κάθε μέλος της ομάδας θα αναλάβει, ως πρακτική μαθητείας, μια πιλοτική συνέντευξη την οποία θα επεξεργαστεί με βάση τις διεθνείς επιστημονικές προδιαγραφές και, στη συνέχεια, θα διεξάγει άλλες δύο συνεντεύξεις ώστε να τεθούν οι βάσεις για τη δημιουργία του αρχείου.
Τα μαθήματα του Σεμιναρίου διοργανώνονται εθελοντικά, απευθύνονται σε όλους-ες τους/τις κατοίκους Χαλανδρίου και θα πραγματοποιηθούν στο Αετοπούλειο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Χαλανδρίου (Φιλικής Εταιρείας & Τομπάζη 18 – Χαλάνδρι), σε έξι τρίωρες συναντήσεις, κάθε Δευτέρα 5:30 – 8:30 μμ, αρχίζοντας από 2 Φεβρουαρίου 2015 και 9/2, 16/2, 2/3, 23/3, 30/3.
Η παρακολούθηση πρέπει να τηρηθεί με συνέπεια από την αρχή μέχρι την ολοκλήρωση του σεμιναρίου.
Η συμμετοχή στα μαθήματα είναι δωρεάν.
Επιστημονική υπεύθυνη του Σεμιναρίου είναι η ιστορικός, Τασούλα Βερβενιώτη* και εκ μέρους της ΟΠΙΔΗΧ η Καθηγήτρια του ΕΚΠΑ, Δρ. Νάση Σιαφάκα και η Δ/ντρια Πολιτισμού του Δήμου, Δρ. Κατερίνα Παζιώνη-Καλλή.
Στην Αθήνα υπάρχουν ήδη και λειτουργούν οι εξής ομάδες: Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Κυψέλης (ΟΠΙΚ: https://sites.google.com/site/opikdomain/home), ΟΠΙΑθήνας, ΟΠΙΚολωνακίου, ΟΠΙΔΟΥργουρίου, ΟΠΙΝ.Ιωνίας, ΟΠΙΓαλατσίου. Η προσδοκία είναι να δημιουργηθούν περισσότερες ομάδες και σε άλλα μέρη της χώρας μας και η πρόταση της ΟΠΙΔΗΧ είναι να αποτελέσουν προοπτικά ένα Ελληνικό Δίκτυο Προφορικής Ιστορίας.
*Η Τασούλα Βερβενιώτη είναι Διδάκτορας Ιστορίας, με πλούσια ερευνητική και διδακτική εμπειρία, έχει οργανώσει τα σεμινάρια των παραπάνω ομάδων, είναι γραμματέας της ΕΠΙ και διαθέτει άφθονο συγγραφικό έργο, όπως ενδεικτικά: Η γυναίκα της Αντίστασης. Η είσοδος των γυναικών στην Πολιτική (Οδυσσέας 1994, Κουκκίδα 2013), Κούλα Ξηραδάκη: "Εγώ δεν τα παράτησα..." - Η αυτοβιογραφία μιας αυτοδίδακτης ιστορικού (2012), Αναπαραστάσεις της ιστορίας - Η δεκαετία 1940 μέσα από τα αρχεία του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού (2009), Διπλό Βιβλίο. Η αφήγηση της Σταματίας Μπαρμπάτση. Η ιστορική ανάγνωση που έχει τιμηθεί με το κρατικό βραβείο Μαρτυρίας-Χρονικού 2004, (βλ. περισσότερα στο http://www.biblionet.gr/author/16338), καθώς και πλήθος άρθρων στα ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά.
Παρακαλούμε να δηλώσετε τη συμμετοχή σας μέχρι 28 Ιανουαρίου 2015, ηλεκτρονικά εδώ και τηλεφωνικά στο 210 6820464, πρωί από 10:00 έως 14:00 (καθημερινά εκτός Κυριακής). Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας, οι συμμετέχοντες-ουσες θα ειδοποιηθούν είτε τηλεφωνικά ή μέσω e-mail και, σε περίπτωση μεγάλης προσέλευσης, ο κύκλος σεμιναρίων θα επαναληφθεί.
