Σελίδες

Ο Κυριάκος, το Ελντοράντο και η Κόστα Ρίκα

του Δημήτρη Χρήστου

"Στις Σκουριές η ιδεοληπτική πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ διώχνει τη μεγαλύτερη επένδυση στη χώρα" δήλωσε ο νέος πρόεδρος της Ν.Δ. Κυριάκος Μητσοτάκης. Τι είδους επένδυση είναι αυτή και με ποια κριτήρια χαρακτηρίζεται η μεγαλύτερη στη χώρα; Μεγάλο θέμα, που από τον κ. Μητσοτάκη αντιμετωπίζεται άκρως ιδεοληπτικά. Όταν μιλάμε γενικά για ξένες επενδύσεις, αυτές τις διαχωρίζουμε σε δύο κατηγορίες. Τις άμεσες και τις έμμεσες, δηλαδή τις εξαγορές. Και οι δύο υπόκεινται σε δύο κατηγορίες. Τις εντάσεως εργασίας και εκείνες που αφορούν νέες τεχνολογίες με προστιθέμενη αξία γνώσης. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις υποδιαιρούνται και αυτές σε δύο κατηγορίες. Τις εξωστρεφείς και εκείνες που αφορούν μόνον ή κυρίως την εσωτερική αγορά.


ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ χρόνια στην Ελλάδα άμεση ξένη επένδυση θυμάμαι μόνο μία και αφορά τη γαλακτοβιομηχανική μονάδα της Nestle στην Αχαΐα. Άμεση μεν, αλλά με παραγωγή που αφορά την εσωτερική αγορά, αφαιρώντας από τους εγχώριους ανταγωνιστές των προϊόντων που παράγει σημαντικό μερίδιο. Οι υπόλοιπες ξένες επενδύσεις ήταν έμμεσες, δηλαδή εξαγορές εγχωρίων μονάδων, κυρίως εμπορίας. Στη φάση που βρίσκεται η ελληνική οικονομία, είναι φανερό ότι χρειάζεται παραγωγικές άμεσες ξένες επενδύσεις εντάσεως κεφαλαίου με εξαγωγικό προσανατολισμό.
 
ΠΑΜΕ τώρα στην περίπτωση των μεταλλείων χρυσού στις Σκουριές. Αρχές 2004, μόλις 90 μέρες πριν την πανωλεθρία του Παπανδρέου από τον Κώστα Καραμανλή, η πράσινη νομενκλατούρα με τον τότε υφυπουργό Πάχτα (και μετέπειτα δήμαρχο της περιοχής) τρέχει να προλάβει να πουλήσει τα μεταλλεία χρυσού στη Χαλκιδική πριν φύγουν και τα πουλήσουν οι επερχόμενοι. Δεν έβρισκαν όμως κανέναν ενδιαφερόμενο και με διαγωνισμό - εξπρές τα παρέδωσαν στον όμιλο Μπόμπολα έναντι 11 εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς μάλιστα άδεια για εξόρυξη. Στη συνέχεια, έχουμε την είσοδο της καναδικής Ελντοράντο που με 178 εκατομμύρια αποκτά το 30% της Ελληνικός Χρυσός λαμβάνοντας μάλιστα και κοινοτική επιδότηση 15 εκατομμυρίων! Η Ε.Ε. όμως θεωρεί παράνομη την επιδότηση και το 2008 ζητάει την επιστροφή των χρημάτων. Όμως το 2011, πάλι επί ΠΑΣΟΚ και ΓΑΠ, το Ελληνικό Δημόσιο προσφεύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για να μην επιστραφεί η επιδότηση, με το πρόσχημα της σωτηρίας των θέσεων εργασίας! Σήμερα η καναδική Ελντοράντο μετά την αποχώρηση Μπόμπολα, ελέγχει το 95% της εταιρείας και δεν έχει παράξει ακόμα χρυσό!
 
ΣΤΑΜΑΤΑΜΕ εδώ. Ερώτηση τώρα. Πότε και με ποιούς όρους εκχωρείς εκμετάλλευση δημόσιου εθνικού πλούτου; Όταν δεν έχεις τα χρήματα να επενδύσεις και πιστεύεις ότι σε συμφέρει τώρα να παραχωρήσεις κοιτάσματα ορυκτών με αντάλλαγμα τους φόρους από τα κέρδη και τις θέσεις εργασίας. Και αυτό στην περίπτωση που έχεις πραγματική ανάγκη μια τέτοια συμφωνία. Τι άλλο εξετάζεις; Αν η αλλοίωση και ρύπανση του ευρύτερου περιβάλλοντος επηρεάζει την περιοχή, αλλοιώνει τον χαρακτήρα της, στερεί εν τέλει θέσεις εργασίας από άλλες, πιο ωφέλιμες δράσεις, όπως την ήπια τουριστική και γεωργική ανάπτυξη κ.λπ.
 
ΤΙ ΑΠΟ όλα αυτά συνέβη στη συγκεκριμένη περίπτωση; Τι αφορούν τα πρόστιμα ύψους 1.734.300 ευρώ για 21 παραβάσεις της ελληνικής νομοθεσίας από την καναδική εταιρεία; Σταχυολογούμε μερικά, ενδεικτικά: Διάθεση μη επαρκώς επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων, πρόστιμο 113.400 ευρώ. Ελλιπής παρακολούθηση των ποιοτικών παραμέτρων των υγρών αποβλήτων, πρόστιμο 37.800 ευρώ. Ελλιπής υποβολή στοιχείων για την επικινδυνότητα των προϊόντων, πρόστιμο 113.400 ευρώ. Μη σύννομη διάθεση ιλύος σε υδαρή μορφή, ανεπεξέργαστων υγρών αποβλήτων και επιβαρυμένων ομβρίων, πρόστιμο 100.800 ευρώ. Αποθήκευση στερεών αποβλήτων και χημικών σε ακατάλληλους χώρους, πρόστιμο 100.800 ευρώ. Παραλείψεις στη διαχείριση στερεών αποβλήτων, πρόστιμο 75.600 ευρώ. Ελλιπής χαρακτηρισμός επικινδυνότητας παραγόμενων αποβλήτων, πρόστιμο 113.400 ευρώ. Ανεξέλεγκτη διάθεση επικίνδυνων αποβλήτων (φιλτρόπανων), πρόστιμο 43.200 ευρώ. Παραλείψεις στην κατασκευή του Χώρου Υγειονομικής Ταφής Επικινδύνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ) Κοκκινόλακκα, πρόστιμο 145.800 ευρώ.
Η ΠΑΡΑΚΑΤΩ παράγραφος είναι αφιερωμένη στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Που λέτε, αγαπητέ πρόεδρε της Ν.Δ., η Κόστα Ρίκα είναι μια χώρα, μείγμα τροπικού δάσους, ατελείωτων ακτών και μαγευτικών οροσειρών, που κρύβονται μέσα στα σύννεφα. Τα εθνικά της πάρκα και τα δάση της είναι πλέον παγκοσμίως γνωστά για την ομορφιά τους και τη βιοποικιλότητά τους. Τη δεκαετία του '90, η χώρα συνειδητοποίησε ότι το μέλλον της βρίσκεται στον πράσινο τουρισμό και στην προστασία του περιβάλλοντος. Άρχισε τότε να εφαρμόζει πολιτικές πράσινης ανάπτυξης. Όσον αφορά την ενέργεια, περίπου το 95% του ηλεκτρικού ρεύματος παράγεται εξ ολοκλήρου από τις ανανεώσιμες πηγές. Το πρώτο κοίτασμα πετρελαίου ανακαλύφθηκε πριν από περίπου πέντε χρόνια. Τι έκανε η τότε κυβέρνηση; Απαγόρευσε την εξόρυξη! Εξάλλου, όπως είπαν το πετρέλαιο δεν πρόκειται να φύγει και να πάει αλλού. Το 1997, η Κόστα Ρίκα εισήγαγε μέσω της νομοθεσίας το Πρόγραμμα Πληρωμών για Περιβαλλοντικές Υπηρεσίες. Η λογική του νόμου είναι ότι οι ιδιοκτήτες γης που προστατεύουν τα δάση και τα ποτάμια πρέπει να αμείβονται γι' αυτό. Τα χρήματα που δίνονται στους αγρότες προκύπτουν από φόρο ο οποίος καταλήγει στο Εθνικό Ταμείο για τα Δάση.
 
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Οι επενδύσεις κρίνονται από το όφελος που έχουν τόσο σε τοπική όσο και σε εθνική κλίμακα. Και για να κρίνει κανείς το όφελος πρέπει να μετρήσει με εθνικούς όρους γενικότερου συμφέροντος. Αν δεν το κάνει, τότε, εκτός από νεοφιλελεύθερος, η μόνη θέση που μπορεί να αναλάβει είναι ύπατος αρμοστής σε αποικία που εκπροσωπεί κατέχοντα τη χώρα επενδυτικά συμφέροντα.
 
dchristou52@gmail.com