Δεν φθάνουν οι λίγες λέξεις που έχουμε στη διάθεσή μας εδώ στα «Πολυ – Πολιτισμικά», ώστε να παρουσιάσουμε με στοιχειώδη έστω επάρκεια τον τόμο «Πατριαρχικός λόγος και Πολιτική 1991-2011», που περιλαμβάνει διαλέξεις του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου. Πρόκειται για ομιλίες που δόθηκαν σε διάφορα πολιτικά φόρα. «Άθλημα Δημοκρατίας» αποκαλεί την πολιτική ο Πατριάρχης, εκφράζοντας την εκτίμησή του προς αυτήν, προσδοκώντας και αυτός πολλά από όσους την ασκούν.
Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μερικά μόνον σημεία από τα όσα σημαντικά εκφωνεί σε αυτές τις ομιλίες που αποτελούν και το σώμα του τόμου, ο Πατριάρχης της Αλληλεγγύης, των Οικολογικών ευαισθησιών και της έντονης δράσης του σε όλον τον πλανήτη.
Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε μερικά μόνον σημεία από τα όσα σημαντικά εκφωνεί σε αυτές τις ομιλίες που αποτελούν και το σώμα του τόμου, ο Πατριάρχης της Αλληλεγγύης, των Οικολογικών ευαισθησιών και της έντονης δράσης του σε όλον τον πλανήτη.
Με τη βαθιά γνώση, εμπειρία ζωής, πνεύματος συνεννόησης και καταλλαγής, απευθυνόμενος σε ακροατήρια πολιτικών παραγόντων που ορίζουν τις τύχες της υφηλίου, εκθέτει αλήθειες και αποκαλύπτει οράματα που ξεπερνούν τις περιχαρακώσεις και τα μικρά μέτρα ιδεολογιών και αντιλήψεων στενών.
Στη Διεθνή Διάσκεψη για την καταπολέμηση της Διαφθοράς, υποστηρίζει ότι δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός πως «οι δυνάμενοι ως εκ της θέσεώς των να αυξήσουν τον πλουτισμόν των, πράττουν τούτο σήμερον άνευ ηθικού δισταγμού». Δεν είναι απλώς παρηγορητικός ο λόγος του. Επιμένει στη συνέχεια πως η διαφθορά αποτελεί κοινωνικό νόσημα πολιτισμικής αιτιολογίας. Έχει την άποψη πως αυτή η από όλους καταδικαστέα διαφθορά δεν θα εξαλειφθεί, αν δεν αλλάξει η κλίμακα αξιών που θεωρεί τον εύκολο και χωρίς φραγμούς πλουτισμό ως το ύψιστο αγαθό. Σε άλλη ομιλία του, υποστηρίζει πως η κυρίαρχη αντίληψη περί την οικονομία σήμερα, αλλά και ο τρόπος λειτουργίας της, οδηγεί σε διάζευξη ανάμεσα στην οικονομία και την κοινωνία, δημιουργώντας ένα βασανιστικό τοπίο ανθρώπινης τραγωδίας. Τέλος, στο συνέδριο της Παγκόσμιας Τράπεζας, αναφέρει πως η φτώχεια των πολλών είναι κακό για τους πλούσιους, θυμίζοντας το αρχαίο ρητό: «το φυλάξασθαι τα αγαθά, χαλεπώτερον του κτίσασθαι».
Σε άλλη ομιλία του για τον Ηλία Βενέζη, ο αιγαιοπελαγίτης Ίμβριος Πατριάρχης αναφέρει το Αιγαίο ως «Άσπρη Θάλασσα» και τη Μικρασία ως: «Μεγάλη Στεριά». Βρίσκει εδώ την ευκαιρία να μιλήσει για τα βάσανα της προσφυγιάς. Για τον ξεριζωμό, την αιχμαλωσία, τη μετανάστευση, τον καημό και την νοσταλγία της πατρίδας. Ευρισκόμενος στην Αιθιοπία και θίγοντας το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σημειώνει πως όλοι οι λαοί του κόσμου δικαιούνται να ζουν σε ένα καλύτερο κόσμο. Χωρίς βία, τρομοκρατία, πολέμους. Σε έναν κόσμο όπου θα κυριαρχεί ο αμοιβαίος σεβασμός ανάμεσα σε ανθρώπους και λαούς. Μιλάει για αλληλεγγύη, για τον σεβασμό στη γυναίκα και τη δημιουργία προοπτικής για τους νέους ανθρώπους.
Στηλιτεύει την κατάρα των πολέμων και αναφέρεται ξεχωριστά σε εκείνους που έχουν αφορμή θρησκευτικούς λόγους, είτε ανάμεσα σε διαφορετικές θρησκείες είτε και ανάμεσα σε ομολογίες εντός της ίδιας πίστης. Θερμός υποστηρικτής του διαλόγου ανάμεσα σε ανθρώπους, πιστεύει πως ο λόγος, ως βασική ανθρώπινη κατάκτηση, αποκτά νόημα όταν ανταλλάσσεται με τους συνομιλητές μας, μετατρεπόμενος σε Διάλογο. Αυτή μάλιστα είναι και η ειδοποιός διαφορά μας από τα άλλα έμβια όντα του πλανήτη. Συμπληρώνει, τέλος, πως ο αρνούμενος τον διάλογο αρνείται την ίδια την ανθρώπινη φύση του.
Ο Πατριάρχης, που μνημονεύει στους λόγους του στίχους του Σαίξπηρ ή του Ελύτη, δεν θα μπορούσε να μην αναφέρεται και στον Πολιτισμό. Απαντά κανείς αναφορές σε κάθε λόγο του που περιλαμβάνεται σε αυτόν τον καλαίσθητο τόμο των εκδόσεων «Επτάλοφος». Είτε μιλώντας για τη λειτουργική ζωή της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Κωνσταντινούπολη είτε αναφερόμενος στην ιστορία και τον πολιτισμό της Σερβίας, του Παναμά, της Βουλγαρίας είτε μιλώντας στην Κρήτη ή στις Βρυξέλλες.
Ο σπουδαίος αυτός εκκλησιαστικός άνδρας κατόρθωσε ήδη πολλά κατά την μέχρι σήμερα διακονία του στον Οικουμενικό Θρόνο. Οι περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες του ανάγονται στα μέσα της δεκαετίας του ’80. Ο αγώνας του για τον διάλογο όχι μόνον ανάμεσα στους χριστιανούς όλων των δογμάτων αλλά και ανάμεσα σε διαφορετικές θρησκείες συμβάλει στη συνεννόηση, προλαμβάνοντας σε έναν βαθμό τις διαθέσεις πολλών που χρησιμοποιούν τη θρησκεία ως άλλοθι για πολέμους και φρικτά εγκλήματα σαν αυτά που ζούμε στις μέρες μας στην Μέση Ανατολή.
Ο λόγος του Οικουμενικού Πατριάρχη δεν είναι λόγος πολιτικός. Είναι λόγος υποστηρικτικός στα αδιέξοδα του σημερινού πολιτικού συστήματος παγκοσμίως. Είναι λόγος ειρήνης, λόγος αγάπης, λόγος λογικής. Ανθρώπινης λογικής. Δεν είναι λόγος απλώς φιλάνθρωπος. Αληθώς, είναι λόγος βαθύτατα ανθρώπινος και ουσιαστικά πατρικός.
* Ο Πάνος Σκουρολιάκος είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής της Περιφέρειας Αττικής
Πηγή: avgi.gr
