Deutsche Welle
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ιδρύματος Bertelsmann οι μαθητές που προέρχονται από χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα στη Γερμανία, έχουν λιγότερες ευκαιρίες να επιτύχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Τα παιδιά δασκάλων, πανεπιστημιακών, επιστημόνων και γιατρών έχουν περισσότερες πιθανότητες να λάβουν στο μέλλον πανεπιστημιακή μόρφωση σε σχέση με τα παιδιά που προέρχονται από μη προνομιούχες οικογένειες με χαμηλό εκπαιδευτικό υπόβαθρο.
Το εξωσχολικό διάβασμα, το θέατρο, η μουσική αλλά και οι επισκέψεις στο μουσείο με την οικογένεια, είναι παράγοντες που συμβάλλουν θετικά στην πνευματική ανάπτυξη των παιδιών
Έχει παρατηρηθεί ότι στα κρατίδια της Βαυαρίας, της Βάδης-Βυρτεμβέργης, της Κάτω Σαξονίας και του Σλέσβιχ-Χολστάιν, τα παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με πανεπιστημιακό υπόβαθρο έχουν έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να τελειώσουν επιτυχώς τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε σχέση με τα παιδιά που προέρχονται από εργατικές οικογένειες.
Στο Βερολίνο, Αμβούργο, την Έσση και τη Σαξονία τα μεγέθη αλλάζουν με τη σχετική αναλογία να μειώνεται στο 2,5. Αυτά είναι τα αποτελέσματα που δημοσιεύει το γερμανικό «think tank» του Ιδρύματος Bertelsmann σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Ανάπτυξης του Ντόρτμουντ.
Η ταξικότητα της γερμανικής εκπαίδευσης
Το εξωσχολικό διάβασμα, το θέατρο, η μουσική αλλά και οι επισκέψεις στο μουσείο με την οικογένεια, είναι παράγοντες που συμβάλλουν θετικά στην πνευματική ανάπτυξη των παιδιών
Έχει παρατηρηθεί ότι στα κρατίδια της Βαυαρίας, της Βάδης-Βυρτεμβέργης, της Κάτω Σαξονίας και του Σλέσβιχ-Χολστάιν, τα παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με πανεπιστημιακό υπόβαθρο έχουν έξι φορές περισσότερες πιθανότητες να τελειώσουν επιτυχώς τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε σχέση με τα παιδιά που προέρχονται από εργατικές οικογένειες.
Στο Βερολίνο, Αμβούργο, την Έσση και τη Σαξονία τα μεγέθη αλλάζουν με τη σχετική αναλογία να μειώνεται στο 2,5. Αυτά είναι τα αποτελέσματα που δημοσιεύει το γερμανικό «think tank» του Ιδρύματος Bertelsmann σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Ανάπτυξης του Ντόρτμουντ.
Η ταξικότητα της γερμανικής εκπαίδευσης
Ο Βολφ-Ντίντριχ Βέμπλερ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν στη Νορβηγία και ειδικός σε θέματα εκπαίδευσης θεωρεί πως οι διαφορές αυτές οφείλονται κυρίως στο γεγονός πως το γερμανικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι από τις πρώτες κιόλας βαθμίδες του ταξικό και καθόλου ομοιόμορφο αφού μπορεί να μεταβάλλεται από κρατίδιο σε κρατίδιο.
Οι μαθητές που προέρχονται από τα λεγόμενα «μεσαία στρώματα» των πλούσιων κρατιδίων είναι περισσότερο εξοικειωμένοι με τα πρώτα σχολικά μαθήματα λόγω της αγωγής που έχουν ήδη λάβει από το σπίτι.
Τα στοιχεία της πρόσφατης έρευνας αντικατοπτρίζουν την πραγματική εκπαιδευτική εικόνα. Ενώ το 54% των μαθητών της Ρηνανίας-Βεστφαλίας έχουν επιτυχή πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση, το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 46% όταν πρόκειται για το σύνολο της Γερμανικής Ομοσπονδίας. Επίσης από τους 60.000 μαθητές που εγκαταλείπουν το λύκειο χωρίς απολυτήριο, η συντριπτική πλειοψηφία προέρχεται από σχολεία της φτωχής aνατολικής Γερμανίας. Το ποσοστό αυτό είναι κατά πολύ μικρότερο στα πλούσια κρατίδια της Βαυαρίας, της Βάδης-Βυρτεμβέρης και της Κάτω Σαξονίας.
Οι μαθητές που προέρχονται από τα λεγόμενα «μεσαία στρώματα» των πλούσιων κρατιδίων είναι περισσότερο εξοικειωμένοι με τα πρώτα σχολικά μαθήματα λόγω της αγωγής που έχουν ήδη λάβει από το σπίτι.
Τα στοιχεία της πρόσφατης έρευνας αντικατοπτρίζουν την πραγματική εκπαιδευτική εικόνα. Ενώ το 54% των μαθητών της Ρηνανίας-Βεστφαλίας έχουν επιτυχή πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση, το ποσοστό αυτό μειώνεται στο 46% όταν πρόκειται για το σύνολο της Γερμανικής Ομοσπονδίας. Επίσης από τους 60.000 μαθητές που εγκαταλείπουν το λύκειο χωρίς απολυτήριο, η συντριπτική πλειοψηφία προέρχεται από σχολεία της φτωχής aνατολικής Γερμανίας. Το ποσοστό αυτό είναι κατά πολύ μικρότερο στα πλούσια κρατίδια της Βαυαρίας, της Βάδης-Βυρτεμβέρης και της Κάτω Σαξονίας.
Ένταξη, ανάπτυξη δεξιοτήτων, κινητικότητα και εγκύκλια παιδεία για όλους
Σχεδιασμός κοινών εκπαιδευτικών στόχων
Σύμφωνα με τον Βέμπλερ, τα εκπαιδευτικά προγράμματα των γερμανικών κρατιδίων πρέπει να συγκλίνουν, προσφέροντας σε όλους ίσες ευκαιρίες μέσω μιας κεντρικά σχεδιασμένης εκπαιδευτικής πολιτικής.
Τέλος, ένα κοινωνικά δίκαιο εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να εφοδιάζει τους μαθητές με τα γνωστικά εκείνα εργαλεία που θα τους βοηθήσουν να ανταπεξέλθουν αργότερα στις απαιτήσεις των ανώτατων σπουδών αλλά και του εργασιακού περιβάλλοντος.
Σύμφωνα με τον Βέμπλερ, τα εκπαιδευτικά προγράμματα των γερμανικών κρατιδίων πρέπει να συγκλίνουν, προσφέροντας σε όλους ίσες ευκαιρίες μέσω μιας κεντρικά σχεδιασμένης εκπαιδευτικής πολιτικής.
Η έρευνα καταλήγει στον σχεδιασμό τεσσάρων κριτηρίων για τη χάραξη ενός κοινού εκπαιδευτικού συστήματος τα οποία θα έχουν ως αντικείμενο: α) την κοινωνική ένταξη μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος, β) την εκπαιδευτική κινητικότητα, γ) την ανάπτυξη δεξιοτήτων και, δ) την παροχή εγκύκλιας παιδείας.
Το πρώτο κριτήριο αφορά τη δυνατότητα που προσφέρει το σχολείο για ένταξη παιδιών με ειδικές ανάγκες. Έχει παρατηρηθεί πως τα κοινά μαθήματα συμβάλλουν αποτελεσματικότερα στην ένταξη των παιδιών αυτών τόσο στο σχολικό περιβάλλον όσο και μετέπειτα στην κοινωνία.
Το πρώτο κριτήριο αφορά τη δυνατότητα που προσφέρει το σχολείο για ένταξη παιδιών με ειδικές ανάγκες. Έχει παρατηρηθεί πως τα κοινά μαθήματα συμβάλλουν αποτελεσματικότερα στην ένταξη των παιδιών αυτών τόσο στο σχολικό περιβάλλον όσο και μετέπειτα στην κοινωνία.
Η εκπαιδευτική κινητικότητα αφορά την ευκολία στην πρόσβαση στην δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση με την κατάργηση των αυστηρών κατηγοριοποιήσεων που ισχύουν στα περισσότερα γερμανικά κρατίδια. Η ανάπτυξη δεξιοτήτων ήδη από τις πρώτες τάξεις του σχολείου αφορά την καλλιέργεια εκείνων των ικανοτήτων (ανάγνωση, γραφή, κριτική σκέψη) που θα βοηθήσουν τους μαθητές να συνεχίσουν με επιτυχία την εκπαιδευτική τους πορεία.
Matthias von Hellfeld / Δήμητρα Κυρανούδη
Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης