Zara: Τι κρύβεται πίσω από το στρίφωμα...

Με αφορμή το πρόσφατο περιστατικό του μικρού μαύρου φορέματος Zara που έκρυβε μια – όχι και τόσο ευχάριστη – έκπληξη... δεν μπορείς παρά  να αναρωτηθείς: Αν ανοίγοντας το στρίφωμα βρέθηκε ένα ψόφιο ποντίκι, τι θα γίνει αν ξηλωθεί ολόκληρο το ρούχο; Ακόμη περισσότερο... αν αρχίσουμε να τραβάμε μερικές κλωστές από το Zara;

Το case study Zara

Το Zara δεν είναι ένα τυχαίο brand. Αποτελεί από μόνο του ένα case study μοναδικό για τον χώρο της μόδας και αυτών που λέμε: retailers  ή αλλιώς αλυσίδες καταστημάτων. Μπορεί κανείς να το χαρακτηρίσει και φαινόμενο αφού είναι το brand που δημιούργησε τον όρο: “fast fashion”. Κι είναι αλήθεια ότι ενώ στις άλλες αλυσίδες ένδυσης, το εμπόρευμα ανανεώνεται κατά μέσον όρο κάθε 2 μήνες, στα Zara ρούχα και αξεσουάρ ανανεώνονται κάθε δύο, το πολύ τρεις εβδομάδες!
Αυτή η ταχύτητα με την οποία  περνάει από τις τάσεις της μόδας στην παραγωγή κι από εκεί στα καταστήματα κρατώντας πάντα τις τιμές προσιτές για τον καταναλωτή, είναι το χαρακτηριστικό της μάρκας Zara που την κρατά στην κορυφή.  Όσο πιο γρήγορα  έρθουν  οι νέες τάσεις στα καταστήματα, τόσο μεγαλύτερο μερίδιο θα πάρουν τα Zara από την αγορά. Απλό.

Ο βασιλιάς των “Fast Fashion” brands

Προκειμένου να πετύχει τον διπλό στόχο του: ταχύτητα & τιμές, το Zara ελέγχει την παραγωγή του περισσότερο ακόμη κι από τα καταστήματά του. Τα μισά περίπου από τα ρούχα κατασκευάζονται στην Ισπανία ή σε γειτονικές χώρες [Πορτογαλία ή Μαρόκο]. Ωστόσο, η μάρκα Zara παράγει περισσότερα από 450 εκατομμύρια τεμάχια κάθε χρόνο για τα περίπου 1.800 σημεία πώλησης σε 86 χώρες. Επόμενο είναι να φτιάχνει ρούχα κα ι αξεσουάρ και σε μονάδες παραγωγής που βρίσκονται έξω από την ιβηρική γειτονιά.  Έτσι, τα εργοστάσια που βρίσκονται στις κοντινές  χώρες  και την Τουρκία ράβουν τα πιο μοντέρνα ρούχα, ενώ τα πιο κλασικά κομμάτια ράβονται στα εργοστάσια της Ασίας ή της Λατινικής Αμερικής.  Άλλωστε, χώρες όπως η Κίνα και το Μπαγκλαντές έχουν αποκτήσει ειδικότητα σε ρούχα με κεντήματα και T-shirts, αντίστοιχα.

Γύρω στα 150 εκατομμύρια ρούχα  περνούν από το κεντρικό σημείο Zara [το λεγόμενο Cube, ένα τέλεια οργανωμένο «φρούριο μόδας»] για να ελεγχθούν και να ταξινομηθούν. Ανεξαρτήτως της προέλευσής του [Πορτογαλία,  Μαρόκο, Μπαγκλαντές, Κίνα, Λατινική Αμερική  ή  Τουρκία], κάθε κομμάτι Zara φτάνει πρώτα στην Ισπανία πριν  καταλήξει στο κατάστημα για το οποίο προορίζεται. 

Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ένα ρούχο σαν το ένοχο μικρό μαύρο φόρεμα, μετά τη γραμμή παραγωγής, περνά κι άλλα στάδια ελέγχου στην Ισπανία πριν φορτωθεί ως εμπόρευμα για να ταξιδέψει στις ΗΠΑ όπου και πωλήθηκε. Το [νεκρό] ποντίκι διέσχισε δηλαδή όλη την Ευρώπη και κατόπιν διέσχισε και τον Ατλαντικό για να φτάσει στο Κονέκτικατ  αφού η ετικέτα του φορέματος μαρτυρά ότι το ταξίδι του ξεκίνησε από την Τουρκία. Μέχρι που μπορεί να εγκλωβίστηκε ζωντανό και να αποχαιρέτησε τον μάταιο αυτό κόσμο στο μακρύ του ταξίδι... Εκτός κι αν ήταν εξαρχής νεκρό, ένα «πεσκέσι» από κάποιον αγανακτισμένο[;] εργάτη κάπου στα βάθη της Τουρκίας...

 

 

«Γκελ Μπουρντά!» στo Zara και τα αδέρφια του...

Τα τελευταία χρόνια  η Τουρκία είναι πλέον ο δυνατός παίκτης στον τομέα παραγωγής ενδυμάτων. Μία από τις Νοτιοανατολικές περιοχές  της Τουρκίας όπου κατασκευάζονται ενδύματα, διαφημίζεται με το slogan: «φθηνότερα από την Κίνα».  Πολύ πιο κοντά [δίπλα] στην Ευρώπη και με άμεση πρόσβαση σε καλής ποιότητας πρώτες ύλες όπως το βαμβάκι, η Τουρκία υποδέχεται το Zara με τις γνωστές ανατολίτικες υποκλίσεις... 

Η ισπανική μαμά εταιρεία Inditex που παράγει τα Zara αλλά και τα «αδέρφια»  του, brands όπως: Massimo Dutti, Pull&Bear, Bershka, Stradivarius, Oysho, Zara Home και Uterqüe , έχει αυξήσει τις προμήθειές της από τις τουρκικές  κατασκευαστικές μονάδες. Το γκρουπ συνεργάζεται με 1.571 προμηθευτές από την Τουρκία και κατασκευάζει ρούχα σε 1.410 διαφορετικά  εργοστάσια και βιοτεχνίες, στη γείτονα χώρα. Μιλώντας εκ μέρους της μαμάς εταιρείας, o Murat Akkün,  στέλεχος της Inditex στη γείτονα, υποστηρίζει ότι η Τουρκία είναι η καρδιά των κατασκευαστών για  την Inditex! Παρεμπιπτόντως, διατείνεται ότι κάνουν αυστηρούς ελέγχους όσον αφορά την παιδική εργασία, τις συνθήκες εργασίας των προσφύγων αλλά και τη χρήση χημικών. Κάτι έχει υπόψη του ο Akkün  και το διευκρινίζει...

Μόλις δυο βδομάδες πριν να σκάσει το σκάνδαλο του νεκρού ποντικού,  σε κάποια sites είχε αρχίσει να εμφανίζεται μια άλλη δυσάρεστη οσμή: η βρώμα ότι στα εργοστάσια της Τουρκίας χρησιμοποιούνται μικρά προσφυγόπουλα από τη Συρία τα οποία όχι μόνο εργάζονται παράνομα αφού είναι παιδιά αλλά επιπλέον, εκτίθενται σε επικίνδυνα  χημικά, χωρίς προστατευτική μάσκα ή άλλο εξοπλισμό. Ανάμεσα στις μάρκες που κατηγορήθηκαν ακούστηκε και το brand Zara. [Η έρευνα έγινε από δημοσιογραφική ομάδα του BBC για την εκπομπή Panorama]. Όλα τα brands αρνήθηκαν τις κατηγορίες.

 

 

Καινούργια βιτρίνα για τα Zara

Για το Zara δεν είναι η πρώτη φορά που κατηγορείται: Από το 2011 και μετά, έχει στο ιστορικό του δύο καταγγελίες: η πρώτη στη Βραζιλία  για άθλιες από άποψη υγιεινής, συνθήκες εργασίας και η δεύτερη στην Αργεντινή όπου οι εργαζόμενοι [πολλοί από αυτούς ανήλικοι]  κατήγγειλαν ότι δούλευαν έξι μέρες τη βδομάδα από τις 7 το πρωί ως τις 11 το βράδυ χωρίς διαλείμματα. Σημειωτέον ότι ο Κώδικας  Δεοντολογίας της Inditex, απαγορεύει ρητά την παιδική εργασία, τις διακρίσεις,  την εκμετάλλευση, την καταναγκαστική εργασία και το ανθυγιεινό περιβάλλον. 

Τον περασμένο Ιούλιο, τα Zara είχαν να αντιμετωπίσουν ένα άλλου είδους [mini] σκάνδαλο: η 27χρονη σχεδιάστρια – illustrator Tuesday Bassen κατηγόρησε την εταιρεία ότι έκλεψε τα σχέδιά της ! Παρόμοιες κατηγορίες εξαπέλυσε κι ένας άλλος designer, ο Adam Kurtz.  Μαζί με αυτούς και καμιά δεκαριά ακόμη σχεδιαστές...  

Σκάνδαλα σαν αυτά είναι αναμενόμενα για μια τόσο μεγάλη αλυσίδα όπως το Zara. Το νομικό τμήμα της εταιρείας τα τακτοποιεί το συντομότερο, πολλές φορές εξωδικαστικά.  [Ένα brand που κινείται τόσο γρήγορα  στην παραγωγή, δεν μπορεί να αργεί σε νομικά θέματα.] Αυτό που δεν περιμένει κανείς, σε καμία περίπτωση, είναι το ψόφιο ποντίκι στο στρίφωμα. Μοιάζει με κρυμμένη βόμβα τρομοκράτη σε πολυσύχναστη περιοχή.

Ίσως αυτό που χρειάζεται τώρα το brand Zara είναι μια καλή αλλαγή βιτρίνας. Και οπωσδήποτε πιο αποτελεσματικά «μέτρα ασφαλείας».

Ιφιγένεια Κοντού 

http://tvxs.gr/